8 september 2023, 07:00 • 4 minuten leestijd
DEN HAAG - Demonstranten van Extinction Rebellion (XR) willen zaterdag - en de dagen daarna - de Utrechtsebaan (A12) gaan blokkeren. Die demonstratie op die plek is verboden, maar daar gaan de klimaatactivisten zich zeer waarschijnlijk niks van aan trekken. Voor de een is het een doorn in het oog, de ander ziet het belang er van in. Vijf vragen aan Extinction Rebellion.
Waarom is er geen overleg met de gemeente over het protest?
'Nou we staan altijd open voor overleg uiteraard, het is alleen zo dat we geen melding doen bij de gemeente om te overleggen over de locatie', vertelt XR-woordvoerder Lucas Winnips. 'We hebben gemerkt dat het geen zin heeft om de locatie aan te melden bij de gemeente Den Haag, omdat de gemeente niet wil dat wij de A12 blokkeren.'
'Wij willen op de A12 demonstreren omdat dat de plek is tussen de Tweede Kamer en het ministerie voor Economische Zaken en Klimaat. Daar willen wij ons geluid laten horen. We hebben als burgers het grondrecht om te demonstreren en dat mag je doen op de plek die relevant is voor je boodschap. We doen dat met een wegblokkade en dat is binnen de rechtstaat een legitiem middel. De burgemeester wil dat niet op die plek en dan kom je in een soort conflictsituatie. Dan ben je wel een beetje uitgepraat.'
Mensen hebben last van de blokkades, wat vinden jullie daar van?
'Dat is natuurlijk vervelend en lastig', vindt Winnips. 'Daar bieden we ook altijd onze excuses voor aan. Het betekent dat mensen om zullen moeten rijden.' Dat is volgens Extinction Rebellion op die plek 'goed mogelijk'.
'Maar juist dit soort protesten zijn zuurstof voor de democratie'. Je ziet in het verleden dat grote veranderingen, zoals het vrouwenkiesrecht, tot stand zijn gekomen met burgerlijke ongehoorzaamheid. Dit protest is gewoon nodig om de scherpte in het debat te houden.'
De gemeente Den Haag maakte deze week bekend dat ze het afgelopen jaar 28.314 euro kwijt was om de teksten weg te laten halen die klimaatactivisten op de wanden van de A12 hadden aangebracht. De gemeente probeert de kosten te verhalen op de schrijvers van de boodschappen, maar dat is 'een proces van lange adem', schrijft wethouder Martijn Balster (PvdA) in antwoord op vragen van de VVD.
Er zijn eerder al demonstranten veroordeeld tot taakstraffen, wat doen zij zaterdag?
Op 2 augustus veroordeelde de rechter in Den Haag zeven van de acht demonstranten die terechtstonden voor het oproepen tot demonstraties op de A12 voor 'opruiing'. De zeven kregen taakstraffen van 30 tot 60 uur opgelegd. Een achtste demonstrant werd vrijgesproken.
De zeven demonstranten die zijn veroordeeld, gaan in hoger beroep. 'Ook blijven zij onverminderd oproepen tot vreedzame demonstraties op de A12 en demonstreren ze mee in de blokkade', zegt XR.
Hoe bereidt XR zich voor op de hitte dit weekend?
Het KNMI verwacht voor de komende dagen temperaturen van ongeveer 30 graden. Extinction Rebellion gaat zaterdag en zondag water uitdelen. Ook roept de groep klimaatdemonstranten op om zelf water, eten en zonnebrand mee te nemen, 'en eventueel een paraplu of parasol. Zonder scherpe punten, want die kunnen als wapen gezien worden en we houden vreedzame protesten'.
De organisatoren willen waterbrengers inzetten om water naar de snelwegblokkeerders te brengen. 'Onze contactpersonen voor de politie gaan agenten vragen om de waterbrengers door te laten. Zo hopen we extra aanvoer te kunnen ontvangen.' Bovendien lopen EHBO'ers van Extinction Rebellion tussen de demonstranten door om de gezondheid van hen in de gaten te houden.
Is het waterkanon dit keer dan wel iets waar XR op hoopt? 'Nee hoor', zegt de woordvoerder. 'Liever geen waterkanon.'
Wanneer stopt Extinction Rebellion met demonstreren op de A12?
Extinction Rebellion is van plan vanaf zaterdag permanent te demonstreren op de A12, totdat de subsidies voor inzetten van fossiele brandstoffen worden stopgezet. Mochten ze door de politie van de Utrechtsebaan worden verwijderd, komen ze de volgende dag weer terug, stelt XR. Dat willen ze dagelijks gaan doen.
'Er gaat 37,5 miljard euro per jaar, ongeveer zes keer zo veel als middelen voor klimaatbeleid, naar investeren en stimuleren van fossiel brandstofgebruik. Dat kan gewoon echt niet meer.' Dat moet dus stoppen, wil XR stoppen met actievoeren. Daarnaast willen de demonstranten dat mensen bewust worden gemaakt van de 'ecologische ramp die ons voortbestaan bedreigt' en de 'noodzaak voor grootschalige verandering'.
Ook is een eis dat de uitstoot van broeikasgassen naar nul gaat in 2025. Bovendien zou een burgerberaad een leidende rol moeten spelen in de besluitvorming, stelt XR.
De gemeente heeft deze week al dranghekken rondom de Utrechtsebaan gezet, in de hoop de demonstranten op die manier op afstand te houden. Demissionair minister Dilan Yesilgöz van Justitie en Veiligheid doet vrijdag een beroep op demonstranten van Extinction Rebellion om niet op de A12 in Den Haag te demonstreren. Ze benadrukt dat demonstreren 'een groot goed' is in Nederland, maar 'doe het alsjeblieft ergens anders'.